Arnavutluk’ta Vatikan’a benzeyen ‘Bektaşi Tarikat Devleti’ kurulacak

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, başkent Tiran’da “Bektaşi Tarikatı Hükümran Devleti” ismiyle yeni bir yapı kurulacağını duyurdu. Bu oluşumun, dini müsamaha ve barış bildirilerini yaymayı amaçlayan bir anklav olarak tasarlandığı, Vatikan gibi bir model oluşturulacağı bildiriliyor.

Bektaşi lideri Edmond Brahimaj (Baba Mondi) öncülüğünde planlanan bu devlet, kendi idaresine, pasaportlarına ve hudutlarına sahip olacak.

Ancak, ordu, sınır muhafızları yahut yargı sistemi benzeri klâsik devlet ögelerine yer verilmeyecek. Başbakan Rama, projenin detaylarının şimdi netleşmediğini, pasaport renginin yeşil olmasının planlandığını ve bu pasaporttan kimlerin faydalanabileceği konusunda çalışmaların sürdüğünü açıkladı.

‘Hoşgörü bizim gururumuz’

Rama, bu adımı dini müsamahayı teşvik etme amacıyla attıklarını ifade ederek, “Arnavutluk’un hoşgörülü İslam anlayışı bizim gurur kaynağımızdır. Bu kıymeti korumalı ve hafife almamalıyız,” dedi. Ayrıyeten, kurulacak yeni yapının Arnavutluk’un müsamaha sembolü olacağını vurguladı.

Rama, ABD ve NATO müttefiklerine bu projeyle ilgili şimdi bilgi verilmediğini, sadece yakın etrafı tarafından bilinen bir teşebbüs olduğunu da sözlerine ekledi.

Parlamentodan onay bekleniyor

Bektaşi Tarikatı Hükümran Devleti’nin kurulabilmesi için Arnavutluk Parlamentosu’nun onayı gerekiyor.

Hukuk uzmanları, bu yeni yapının Arnavutluk içerisindeki hükümran statüsünü belirleyecek yasal düzenlemeler üzerinde çalışıyor. Baba Mondi, bu devletin toprak genişletme amaçladığı olmadığını vurgulayarak projeyi ‘bir mucize’ olarak nitelendirdi ve ABD ile Batı ülkelerinin bu yapıyı tanıyacağına dair umutlu olduğunu ifade etti.

Arnavutluk’taki Bektaşi nüfusu

2023 yılı nüfus sayımına göre, Arnavutluk nüfusunun yaklaşık yüzde 5’ini oluşturan 115 bin Bektaşi yaşıyor. Yeni kurulacak devletin, Vatikan’ın dörtte biri büyüklüğünde olacağı belirtiliyor. Bu yapı, Bektaşi topluluğunun kültürel ve manevi mirasını müdafaayı amaçlıyor.

Başbakanlık Basın Ofisi, projeyle ilgili ayrıntıların yakın gelecekte açıklanacağını ifade ederek, ABD’nin önde gelen medya kuruluşlarından The New York Times’a bir röportaj verdi. Bu adım, Arnavutluk’un dini müsamaha konusundaki kararlılığını ortaya koyan bir gelişme olarak bedellendiriliyor.