CHP’li Akay: İletişim Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı’nı baypas etmeye çalışıyor

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, bugün; Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Birliği (AB) Başkanlığı Türk Akreditasyon Kurumu ve AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı’nın 2024 yılı bütçe teklifleri görüşülüyor.

ANKA’nın haberinde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’a sorular da yönelten CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay şunları kaydetti:

SORUNLARIN ALTINDA YATAN EN BÜYÜK NEDEN: “Atatürk’ün dış siyaset alanında ortaya koyduğu vizyon, ‘Yurtta sulh, cihanda sulh’ sözleriyle çizdiği hedef ve bu yönde izlediği kararlı siyaset seti ülkemizin bugünkü pozisyonuna gelmesindeki en çok önemli etkendir. Kurucumuz ve kurtarıcımız Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Yurtta sulh, cihanda sulh’ prensibinin dış siyasetimizin temel desteği olmaktan uzaklaşması şu an yaşadığımız sıkıntıların altında yatan en büyük nedendir.

ÖDENEK MİKTARI ARTIRILMALI: Dışişleri Bakanlığı’nın bütçesi yıllar itibarıyla hakikaten konsolide bütçe büyüklüğünden hissesi düşerek bugünlere gelmiş 31 milyar 372 milyonluk bir bütçe; çok az bir bütçe, genel bütçe büyüklüğünün binde 2,8’i. Buradaki yarar da dış siyasete 25 milyar 616 milyonluk bir hisse ayrılmış, bu da sizin yani Bakanlığı’nızın bütçesinin yüzde 81,61’ini teşkil ediyor; yönetim ve destek programı 2 milyar 373 milyon, yüzde 7,56. Burada uluslararası eğitim, iş birliği ve yurt dışı eğitimle ilgili bir hisse var, 1 milyar 512 milyon, bu da yüzde 4,81. Bu sahiden çok az bir hisse, birazdan niye az olduğunu da açıklayacağım, bu mevzuya çok ayrıntılı girmiyorum. Buradaki ödenek ölçüsünün kesinlikle artırılması gerektiğini bilhassa buradan ifade ediyorum.

BİR BAKAR CEVAPLARSA YETKİLİLER MUTLU OLURUZ: Size bağlı kuruluşlarda dikkatimizi çeken bir şey oldu, Avrupa Birliği Başkanlığı’nın mali tablolarını incelediğimizde sayın Bakanım, burada özkaynağın eksi 10 milyon olduğunu gördük, bilançosunda yer alıyor. Sebebine baktığımız zaman da geçmiş yıllardaki olumsuz faaliyet sonuçlarından kaynaklandığını gördük. Eksi 4 milyar 198 milyonluk bir sayı, hani bunun nereden ileri geldiğini merak ettik; bir bakar, cevaplarsa yetkililer mutlu olacağız. Sanki hazine yardımıyla mı gerekli, zorunlu şeyler karşılanıyor?

BU DURUM LİYAKAT SAHİBİ BÜROKRATLARIN ŞEVKİNİ KIRIYOR: Tespitlerle ilgili ilerleyecek olursak, eski bakanlarınızı, eski milletvekillerinizi, danışmanlarınızı ve vekillerinizin akrabalarını büyükelçi, müşavir, ataşe sıfatıyla yurt dışı misyonlarınıza atadınız. Buna benzer uygulamalar birçok ülkede de var fakat bu atamalar siyasi ve ideolojik saikle değil liyakat aslıyla yapılıyor. Siz 15 yılda 30’un üzerinde siyasetçinizi büyükelçi olarak dış misyonlarınıza atadınız, tabii ki atanabilir ama bu durum, Bakanlık içerisindeki bilhassa liyakat sahibi bürokratların şevkini kırıyor, sahiden üzülüyorlar, orada da evvelden olduğu benzeri atamaların yapılmasını bekliyorlar.

İLETİŞİM BAŞKANLIĞI ALTERNATİFİ BENZERİ ÇALIŞIYOR: Son yıllarda İletişim Başkanlığı, 200 yıllık bir maziye sahip Dışişleri Bakanlığı’nın bir alternatifi benzeri çalışarak Dışişleri Bakanlığı’nı baypas etmeye çalışmaktadır. Çok Önemli toplantılar sonrası ülkemizin dış siyasetine istikamet verici açıklamalar İletişim Başkanlığı tarafından yapılmaktadır; bu, doğru bir uygulama değildir. Bu bu husus ile ilgili, durumu düzeltmekle ilgili efor sarf etmenizi bekliyoruz. Tüm bu aksilikler içinde Dışişleri Bakanlığı işçisi Hükûmetin yıpratmalarına, uzun mesai saatlerine, maddi imkânsızlıklara karşın büyük bir özveriyle çalışmaktadırlar.

BİNLERCE DÖNÜM YERLER ALDIKLARINI DUYUYORUZ: Sözlerime son vermeden önce Kıbrıs’la ilgili bir durum tespitini sizle paylaşmak istiyorum. Bilhassa Kıbrıs’ın İsrail’e bakan kısmında Yahudi kökenli iş adamlarının binlerce dönüm topraklar aldığını ve konutlar yaptığını duyuyoruz. Tekrar aynı biçimiyle Ukrayna-Rusya savaşından da Yahudi kökenli iş adamlarının bu bölgeye geldiklerini duyuyoruz. Gazze’deki kesinlikle tasvip etmediğimiz bu vahşet dolu savaş ortamı içerisinde oradaki Filistinlilerin yurtlarını terk etme zorunda kaldığı bir ortamda ve Güney Akdeniz’de 10 trilyon dolarları aşan enerji kaynağı göz önünde bulundurulduğunda Kıbrıs topraklarında bu tip yapılaşmanın olumsuz sonuçlar doğuracağını düşünüyoruz. Bu bu bahis ile ilgili Kıbrıs’ta neler oluyor sayın Bakanım? Bu mevzuya yönelik bir çalışmamız var mı bu durumla alakalı? Bizi de bu durumla ilgili aydınlatırsanız sevinirim.”