İsrail’in Gazze’de ağır bombardımanı devam ederken bölgesel savaş riski de giderek artıyor. Mısır, Lübnan ve Ürdün savaştan en çok etkilenen ülkeler olarak öne çıkarken, Körfez ülkeleri de diken üstünde oturuyor.
İsrail’in Gazze’yi hedef alan taarruzları devam ederken bölge ülkelerinin ekonomileri de sarsılmaya başladı.
İngiliz Financial Times gazetesi bugün Simeon Kerr imzasıyla yayımladığı “Gazze çatışması Ortadoğu ekonomilerini sarsıyor” başlıklı haberde “Artan can kaybı sayısı ve daha geniş savaş korkusu turistleri ve yatırımcıları caydırıyor” tabirlerine yer verdi.
İsrail’in işgali altındaki Filistin topraklarına komşu Mısır, Ürdün ve Lübnan, savaştan en çok etkilenen ve etkilenecek ülkeler olarak öne çıkıyor.
REZERVASYON İPTALLERİ
Ekonomileri kırılgan ve turizme bağımlı olan bu üç ülkenin ilk etkilenen ülkeler olduklarına işaret eden FT, savaşın büyümesiyle diğer bölge ülkelerinin ekonomilerinin de olumsuz etkilenebileceğini vurguladı.
Turizmin toplam milli gelirin yüzde 10’unu oluşturduğu Ürdün’de bir tur operatörünün rezervasyon iptallerinin olduğu istikametindeki kelamlarının aktarıldığı haberde, Mısır’da bilhassa Gazze hududundaki Sina’da çok sayıda rezervasyon iptali olduğu belirtildi.
Zaten ekonomik kriz içindeki Mısır’ın IMF’ye başvurduğu hatırlatılan haberde ABD’nin önde gelen bankalarından Goldman Sachs’ın bölge ekonomistlerinden Faruk Suossa’nın “Mısır’ın turizm gelirlerinde yalnızca bu yıl milyarlarca dolarlık kayıp olabileceğini düşünüyoruz” görüşüne yer verildi.
Soussa, Mısır’ın bu tur bir kaybı karşılayabilecek döviz tamponlarının olmadığına işaret etti.
Lübnan Turizm Bakanı Velid Nassar’ın CNN Business Arapça’ya verdiği demeçte, halihazırda derin bir kriz içinde olan Lübnan’ın milli gelirinin yaklaşık yüzde 40’ının turizme dayandığını ve savaş nedeniyle iktisatta daha fazla bozulmayla karşı karşıya kalacaklarını söylediği de FT haberinde aktarıldı.
Geçen hafta Suudi Arabistan’ın Geleceğe Yatırım konferansında konuşan IMF Başkanı Kristalina Georgieva, “Belirsizlik turist akışını öldürüyor” demişti.
KÖRFEZ ÜLKELERİ DE DİKEN ÜSTÜNDE
Son yıllarda İsrail ile olağanlaşma yoluna giren ve Ankara’nın da yatırım beklediği petrol zengini Körfez krallıklarında ise şimdi savaşın yakıcı tesiri hissedilmese de kaygılar artıyor.
2020 yılında İsrail ile olağanlaşma muahedesi imzalayan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı Noura el-Kaabi, dün yaptığı açıklamada, Gazze’de ateşkes için çalıştıklarını söylemiş ve bölgesel sıcaklığın “kaynama noktasına” yaklaştığı ihtarında bulundu.
BAE’li bakan, savaşın bölgesel bir savaşa dönüşebileceği riskinin de gerçek bir risk olduğuna dikkat çekti.
Goldman Sachs ekonomisti Soussa da savaşın bölge ekonomileri üzerindeki muhtemel tesirlerine dair büyük bir belirsizlik olduğunu, savaşın büyümesiyle bir arada ekonomik tesirin artabileceğini dile getirdi.
Suudi Arabistan merkezli Jadwa Investment’in baş ekonomisti James Reeve, petrol fiyatlarındaki yükselişin bu kalemden elde edilen geliri artırabileceğini fakat direkt yabancı yatırım girişinin ve turizm gelirlerinin azalmasının mümkün olduğunu söyledi. Reeve, bu durumun da, ekonomiyi çeşitlendirme maksadı göz önüne alındığında büyük kayıp olacağını kaydetti.
Son devirde turizm ve emlak alanında patlama yaşayan Dubai’de de Gazze savaşıyla birlikte bilhassa ABD’li ve İsrailli turistlerin rezervasyon iptallerinin olduğu lakin şimdilik Akdeniz ülkelerine kıyasla iptallerin sınırlı kalmasının beklendiği de haberde aktarıldı.