2013 yılında Ukrayna’da devrin hükümeti tarafından AB ile paydaşlık sürecinin askıya alınmasını protestoyla başlayan, ABD ve müttefikleri tarafından verilen büyük takviyeyle birlikte Kiev’deki Bağımsızlık Meydanı’nda onlarca kişinin hayatını kaybettiği darbeyle sonuçlanan Maydan Olayları’nın akabinde 10 yıl geçti.
21 Kasım 2013’te, ilk başta Avrupa Birliği (AB) üyeliğinin ‘özgürlüğe giden yol’ olduğunu düşünenlerin yer aldığı şovlara, ülkenin farklı yerlerinden Batılı ülkeler tarafından desteklenen Nazi sempatizanı kümelerin da katılmasıyla silahlı çatışmaların merkezi haline gelen ‘Maydan Olayları’ 10’uncu yılını doldurdu.
Batı’nın yardımını saklamadığı protestoların darbeye dönüştüğü olaylar hakkında Sputnik’e konuşan periyodun Ukrayna Başbakanı Nikolay Azarov, Kiev’de 2013 yılında başlayan kitlesel protestoların ABD tarafından düzenlendiğini ve Rusya’yı zayıflatmayı amaçladığını hatırlattı.
Maydan Olayları ve ABD’nin rolü
Kiev’de 2013 sonunda gerçekleşen Maydan protestolarına verdiği takviyeyle ve bu yardımını protestocularla polislere kurabiye ve çörek dağıtarak ‘göstermesiyle’ akıllarda kalan eski ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Victoria Nuland, bu olayların 10’uncu yılında ‘Kiev’e yardım eden ABD’nin halka kurabiye dağıtan yüzü’ olarak yeniden hatırlanıyor.
Washington’un Ukrayna’nın yazgısıyla ilgilenmediğine dikkat çeken Azarov, “Amerikalılar ana stratejik vazifelerini tamamlamak için bir darbe planlıyorlardı. Rusya’nın zayıflamasını en üst seviyeye çıkarma misyonuyla ilgilenirken, Ukrayna’nın mukadderatı umurlarında değildi. Darbenin üzerinden geçen 10 yıl, ABD’nin bu görevi dengeli bir şekilde yerine getirdiklerini gösteriyor” diye konuştu.
Azarov, 2013-2014 yıllarında Ukrayna’da yaşanan protestolar sırasında devrin devlet başkanı Viktor Yanukoviç’in Batılı ülkelerin temsilcileriyle bir dizi temasta bulunduğunu anımsatırken, fakat devlet liderine verilen güvenlik garantilerini yerine getirmeyi reddeden Avrupalı politikacıların aksiyonlarının kendileriyle yapılan mutabakatların geçersiz olduğunu gösterdiğini kaydetti.
Azarov, açıklamasının devamında, “Yanukoviç, o zamanki ABD başkan yardımcısı (Joe Biden) ve diğer Avrupalı isimlerle direkt görüştü. Sonunda üç Almanya, Fransa ve Polonya’nın barış muahedesinin garantörü olması konusunda anlaştı. Üç bakan bize geldi ve müzakerelerde bulundular. Ona (Yanukoviç’e) garantiler verdiler. Bu garantilerin çabucak sonraki günü Yanukoviç, hayatından kaygı ederek Kiev’den Harkov’a uçmak zorunda kaldı. Harkov’a indikten sonra tüm bu bakanları arayarak geçmeye çalışmasına karşın kimseyle bağlantıya geçemedi. Güya telefonlar kesilmiş gibiydi. İşte garantilerin bedeli. Bunu Avrupalı politikacılara güvenmek isteyenler için söylüyorum. Onlarla mutabakatın sonu budur” dedi.
Batılı temsilcilerin protestolar sırasında Maydan göstericilerini dağıtmak isteyen Yanukoviç‘e baskı yaptığını ve ‘mutlak uluslararası izolasyon ve Lahey’de yargılanma’ tehdidinde bulunduğunu aktaran eski Ukrayna Başbakanı Azarov, sözlerini “Stratejik görev bir ‘Rusya zıddı bir Ukrayna‘ yaratmaktı ve başardılar” diye tamamladı.
Azarov, Ukrayna’daki 2013-2014 protestolarının komplocuları arasında dokunulmazlıktan yararlanan birçok milletvekilinin de olduğunu vurgularken, “Bu nedenle yetkililer onları tutuklayamadı ve yasadışı faaliyetleri durduramadı. Onlara baskı yapma teşebbüsleri, Kiev’deki Batılı ülkelerin büyükelçilikleri tarafından bastırıldı” sözlerini kullandı.
Protestolarla başlayıp hükümeti deviren darbeye dönüşen kanlı Maydan Olayları’nın tüm sürecine şahitlik eden devrin başbakanı Azarov, açıklamasını şu şekilde sonlandırdı:
Maydan olayları- Kiev
Maydan olayları- Kiev
Maydan olayları- Kiev
Maydan olayları- Kiev
Maydan olayları- Kiev Belediye Başkanı Vitaliy Kliçko
Maydan olayları- Kiev
Maydan olayları- Kiev
Maydan olayları- Kiev
Maydan olayları- Kiev
Maydan olayları- Kiev Belediye Başkanı Vitaliy Kliçko
Yeni ‘Maydan’ yaşanır mı?
AB’ye üyelik süreci ütopik olarak görünen, ABD’nin büyük askeri, mali, ‘kurabiyeli’ ve kelamlı dayanağına karşın Rusya’ya karşı saldırısı da başarısızlığa uğrayan Kiev idaresinin, bilhassa Ortadoğu’daki çatışmalarla birlikte Batı’dan yardım alma alışkanlığını daha fazla sürdürmesi gitgide zor ve yorucu hale gelirken, uluslararası haber ajansı Bloomberg, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in, ülkede devlet liderinin devrilmesi için yeni bir ‘Maydan’ ortaya çıkmasından korktuğunu yazdı.
Ajans, Zelenskiy’in buna benzer bilgileri Ukrayna istihbaratından ve Kiev’in müttefiklerinden aldığını söylediği aktarırken, son vakitlerde Batı medyasında, Ukrayna’nın yönetici etrafları arasındaki uyuşmazlıklar faal olarak gündeme getiriliyor.
Yeni Maydan tehdidi ile ilgili iddiayı değerlendiren Rusya Devlet Duması Başkanı Vyaçeslav Volodin, Telegram kanalında yaptığı açıklamada, Zelenskiy‘in gelecek kaygısından ötürü ferdî güce tutunduğunu ve Ukrayna’daki seçimleri iptal ettiğini hatırlatırken, böylelikle yeni bir Maydan’ın kaçınılmazlığını yaklaştırdığına inanıyor.
Volodin, “Zelenskiy yeni Maydan’dan korktuğunu açıklıyor. Gelecekten korktuğu için misyonunun verdiği ferdî gücüne sarılıyor. Ukraynalıların yardımını kaybederek hayatta kalabilmek için seçimleri iptal ediyor. Böylelikle kaçınılmazlığı daha da yakınlaştırıyor” dedi.
Ukrayna AB’ye yakınlaştı mı?
AB’ye üyelik sloganlarıyla başlayan Maydan Olayları’nın, aradan 10 yıl geçmesine karşın ülkeyi AB’ye ne kadar yakınlaştırdığı ise şüpheli görünüyor.
Ukrayna’da Batı’nın kalkınma vektörünü benimseyenlerin ‘Avrupa’ya entegrasyon’ sıkıntısının hazır ve bitmiş olduğunu düşünerek organize ettiğine inanılan Maydan süreci, ABD ve AB ülkelerinin önderleri tarafından direkt desteklense de, Batı’nın ülkenin Avrupa Birliği’ne üyeliği konusundaki eylemleri ‘tavsiye’ ve ‘vaatlerin’ ötesine geçmiyor.
Avrupa Birliği (AB) Kurulu, Ukrayna ve Moldova ile tam üyelik müzakerelerinin başlatılmasını, Gürcistan’a ise aday ülke statüsü verilmesini tavsiye ettiği 8 Aralık tarihli raporunda, Ukrayna’nın AB yolunda ıslahatlarda önemli ilerleme kaydettiğini iddia ederken, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ise Ukrayna’ya Avrupa Birliği (AB) üyeliği ile ilgili yanlış söz verildiğini, bu ülkenin AB üyeliğinden çok uzakta olduğunu vurguluyor.
Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, Ukrayna’da ifade ve basın özgürlüğü bulunmadığına, seçimlerin yapılmadığına değinerek bu şartlar altında Kiev’in AB’ye kabul edilmesinin absürt olacağına dikkat çekiyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Avrupalı liderlerin Kiev’in Avrupa Birliği (AB) üyeliğine ilişkin telaffuzlarının ağırlaştırılmasını ‘oyun’ olarak nitelendirirken, Türkiye’nin uzun vakittir bu oyunu oynamaktan vazgeçtiğini hatırlattı.
Kiev ile tam üyelik müzakerelerine başlatılmasıyla ilgili telaffuzların esas olarak Avrupa Komitesi Başkanı Ursula von der Leyen tarafından ifade edildiğine dikkat çeken Lavrov, “Bazı tavsiyeler hazırlıyor, gönderiyorlar. Aynı vakitte Ukrayna’nın kriterlerin çok önemli bir kısmını yerine getirmediğini kendileri itiraf ediyorlar. Kiev, Dışişleri Bakanı Dmitry Kuleba’nın ağzından ‘Bizi almak istiyorsanız neden bu kriterlere ihtiyaç duyuyorsunuz? Şartsız kabul edin’ diyor. Bütün bunları büyük zorlukla algılıyorum. Bana o denli geliyor ki bu, Sovyetler Birliği’nin ortadan kaybolması sonrası AB’nin krizden sonra izlediği çizginin devamı olan bir oyun” tabirlerini kullandı.
AB’ye üyelik sürecinde Türkiye örneği
AB’ye üyelik sürecinin siyasi hale geldiğini, şartları yerine getirememesine karşın bir dizi Baltık ülkesinin AB’ye davet edilmesiyle gördüklerine değinen Rusya Dışişleri Bakanı, Türkiye ve Sırbistan’ı örnek verdiği konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
‘Ukraynalılar aldatıldı’
Sputnik’e konuşan Rus askeri uzman Andrey Maroçko, Kiev’de düzenlenen Maydan’ı, Ukrayna’yı Batı’nın Rusya zıddı projesine dahil etmek için bir mazeret olduğunu vurgularken, Ukrayna vatandaşlarının Avrupa yolu hakkındaki sloganlarla aldatıldığını söyledi.
AB’ye katılım dileğiyle toplanan Ukrayna halkının aksiyonlarının hükümeti deviren Maydan olaylarına dönüştüğünü anımsatan Maroçko, “Maydan olaylarından 10 yıl sonra, Ukrayna toplumunun, Ukrayna vatandaşlarının alçakça ve küstahça aldatıldığı gerçeği çoktan ortaya çıktı. Yeni Ukrayna hükümetinin bağımsız olmadığı ve Batı’da yönetildiği belli. Bütün bunlara kimse inanmıyor. Şu Anda bunu saklamıyorlar bile. Ne yazık ki, Ukrayna’nın Orta ve Batı bölgelerinden şaşkın insanlar sahiden daha iyi bir geleceğe inanarak ülkenin Avrupa yanlısı sloganlara inanıyorlardı. Halbuki tüm bunların Ukrayna’yı ‘Rusya karşıtlığına’ sokmak için bir mazeret olduğu anlaşıldı” tabirlerini kullandı.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, sosyal hesabında, 10 yıl önce Ukrayna’nın Maydan’da ‘Avrupa yolunu seçtiğini’ iddia etse de, meclisin alt kanadı Devlet Duması Başkanı Volodin‘e göre, Maydan sloganları ve ABD’nin kurabiyeleri, Ukrayna halkını aldatmak için sadece bir araç olurken, ‘Kiev’in ulusal çıkarlara ihanet ettiği ve ülkenin egemenliğini Washington’a sattığının’ altını çizdi.