‘Paşinyan dünyadaki gidişatı ne kadar kötü ve eksik okuduysa, Aliyev de o kadar doğru okudu’

“Bana sorarsanız Paşinyan iktidarı, dünyanın gidişatını uzun bir vakittir yanlış okuyor. Hem ABD emperyalizmine bağlılar, hem Avrupa Birliği emperyalizmine taleplerle yaklaşıyorlar hem de NATO konusunda adımlar atıyorlar. Öte yandan Rusya lideri Putin’e ilişkin bir karar çıktı. Kolektif Güvenlik Muahedesi Örgütü üyeliği askıya alındı. Tüm bunları alt alta yazarsak, Paşinyan’ın güç merkezinin Atlantik’ten Avrasya’ya kaydığını göremediğini anlayabiliriz. Bu işin ilk boyutu. İşin ikinci boyutu ise Paşinyan, Ermenistan iç siyasetinde Batı yanlısı ittifakların lideri ve sözcüsü olarak seçimleri kazandı. O yüzden Paşinyan, Karabağ’da Azerbaycan’a karşı aldığı ezici mağlubiyete karşın koltuğundan olmadı. Buna benzer mağlubiyetler olağanda önderleri koltuğundan eder fakat Paşinyan’ın gerisindeki ABD, AB, Kanada ve Fransa’dan oluşan Batı ittifakı, iktidarını müdafaasını sağladı. Olağanda Azerbaycan’a karşı bu kadar büyük bir hezimet yaşayan bir siyasetçinin Erivan’da başbakanlık koltuğunda oturamaması beklenirdi. Bir de tabii Paşinyan ısrarla Putin’in nasırına basıp Rusya ile ipleri gerdiğini görüyoruz. Paşinyan’ın dünya tarihi ve siyaseti konusundaki bilgisizliği bu şekilde gözler önüne serildi.”

“Azerbaycan’da durum tam karşıtı. Paşinyan dünyadaki gidişatı ne kadar kötü ve eksik okuduysa, Aliyev de o kadar doğru okudu. Rusya’nın 2000’lerde Putin iktidarıyla başlamak üzere öncelikle yakın etraflarda tesiri arttı. Daha sonra uzak bölgelerde de tesirini gösteren Rusya, enerjiyi başarılı bir diplomatk koz olarak kullandı. Şanghay İşbirliği Örgütü ve BRICS yükseldi. Aliyev bunları gördü ve vakti çok iyi kolladı. Azerbaycan’ın Türkiye ile, Rusya ile, İsrail ile ilişkileri çok iyi. Son vakitlerde İran’la bağlarını bizdeki tabirle ‘normalleştirme’ gayretleri var. Olağanda Ermenistan – Azerbaycan ihtilafında klasik olarak Ermenistan’ın arkasında duran ABD ve AB ile ilişkiler istikrarlı bir şekilde yürütüldü. Zaman, taban ve kuvvet istikrarı kollandı ve vakti gelince askeri ve diplomatik atılımları kullanan Aliyev, Ermenistan’ın işgali altındaki topraklarını kurtarmayı başardı.”

“Buradan bakılınca, Ermenistan’ın çok fazla çıkış kapısı olmadığını görüyoruz. Öncelikle Ermenistan’ın coğrafyası elverişli değil. İkincisi, yeraltı kaynakları varlıklı değil. Üçüncüsü, ekonomisi çok ama çok kötü. Dört, siyasi istikrar söylediği söz edilen değil. Yalnızca Batı ve dia dayanağı ile bir ülkenin ayakta kalması mümkün değil. Esasen Paşinyan’ın bu yanlış siyasetleri yüzünden bölgedeki tüm ittifaklardan dışlanmış bir Ermenistan var ortada. Hem Rusya ile hem Türkiye ile hem Azerbaycan ile arası kötü. Gürcistan ile arası limoni. Yalnızca yakın coğrafyada İran dayanağı var. Uzaktan da ABD ve AB takviyesi. Yalnızca bu dayanaklarla ayakta kalmak mümkün değil. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda Ermenistan, ’Azerbaycan ile 17 hususun 13’ünde uzlaştık. Kalan 4 hususun de özünde uzlaşmaya çok yakınız’ şeklinde çıkışlar aramakta zira diğer bir çıkışı kalmadı Paşinyan’ın.”

“Hem anne baba tarafından Azerbaycan kökenli bir çocuk olarak, hem doktora tezi ulu başkan Atatürk’ün Türk dünyası siyaseti olan birisi olarak, Azerbaycan’la alakası yüksek bir arkadaşınızım. Haksızlık etmemek lazım. Azerbaycan’ın İsrail ile olan bağı sebebiyle ABD kampında yer aldığını söylemek gerçekçi olmadığı benzeri bilimsel ve objektif de değildir. Azerbaycan, gerçekçi manada devletin çapını ve ölçeğini bilir. Siyasi, iktisadi ve askeri güç ögelerinin toplamını bilir ve bölgede istikrarlı bir siyaset gütmek ister. İsrail ile Azerbaycan’ın arası çok iyi. Hatta İsrail’in Azerbaycan’a silah sağladığı, askeri tatbikatlar yaptıkları vs. basına yansıdı fakat biz aynı Azerbaycan’ın İran ile ilgilerini güzelleştirmeye çalıştığını görüyoruz. Azerbaycan, Avrasya toplamının büyük gücü değildir. Azerbaycan, Kafkasya’da Gürcistan ve Ermenistan ile mukayese edildiğinde daha büyük bir güçtür ve Azerbaycan bu gerçekliği bilir.”

“2003, 2004 ve 2005 yıllarına dönersek, dünyaca ünlü borsa vurguncusu George Soros’un fonlaması ile sırasıyla Gürcistan, Ukrayna ve Kırgızistan’da renkli, turuncu, gül-lale ihtilalleri yapılmıştı. Bizim bu ‘Yetmez ama evet, özür diliyoruz nokta kom’ ekipleri oralara demokrasi geldiğini zannediyordu. Kıbrıs’ta bunların uzantıları var ‘Zamanı geldi baharda Avrupa’ şeklinde. Şu Anda bütün bu liberal cenaha baktığımızda, Gürcistan’ın NATO ile flört etmesinden, AB’nin havuç uzatmasından ötürü bu bölgeye Gürcistan üzerinden demokrasi, insan hakları vs. geleceğini zannediyorlar. Tabii çoğu zaman ki yanılgılar içerisindeler. Neden? Gürcistan son derece haklı bir şekilde ‘Buradaki medya kuruluşları ve STK’lar şayet dışarıdan fon alıyorsa bunun için yasa çıkartacağız ve bu bahiste listemiz olacak’ dedi. Bağımsızlığı, egemenliği ve bütünlüğü konusunda hassasiyeti olan her ülke, kendi çerisindeki medya, STK ve sendika kuruluşlarının mali kaynaklarını haklı olarak denetlemek ister. Bu, direkt ülkelerin egemenliği ile alakalı bir konudur.

Ben metottan ve temelden Annan planına karşıydım, o dönemi hatırlıyoruz. Avrupalı diplomatlar, tanımadıkları KKTC’ye gidip, bizim Viyana Konvansiyonu’ndan beri öğrendiğimiz tüm kuralları hiçe sayarak Annan Planı’nın KKTC’de yüksek evet oyu alması için her türlü faaliyeti yapmışlardı. Biz buna benzer olayları kendi ülkemizde de hatırlıyoruz. Türkiye’nin egemenliğine ve bağımsızlığına karşı bu Soros solcularının ve FETÖ’nün solcularının dayanağıyla her türlü hesapların yapıldığını biliyoruz. Aynı durum Gürcistan iç siyasetinde de var. Buna karşı çıkanı derhal ‘Rus ajanı’ diye damgalama peşindeler. Biz buna alışığız, Türkiye’de de gördük. Fakat Gürcistan’daki seçimler şayet 2003, 2004, 2005 fonunda tutulursa bıçaksırtı olur. Bir tarafta parlamento çoğunluğu ve Başbakan var. Diğer tarafta Cumhurbaşkanı var. Buna bakınca Gürcistan’da ilerideki haftalarda yapılacak seçimler, Gürcistan’ın pozisyonu ve ilişkileri itibarıyla Kafkasya’da belirleyici olabilir.

Biz 2008 yazında Rusya’nın Gürcistan üzerinden ABD emperyalizmine silah gösterdiğini hatırlıyoruz. 2008 ağustos ayında ne oldu? Rusya ve Gürcistan savaştı. Abhazya ve Güney Osetya, Gürcistan’dan koptu. Hatta o sırada televizyonlarda periyodun Gürcü önderinin kırmızı renkli kravatını yediğini hatırlıyoruz. Keşke Zelenskiy bu Gürcistan olaylarından bir kesim ders alsaydı da ülkesini ABD ve AB emperyalizminin peşine bu kadar takıp bölgeyi karıştıracak, Rusya ile tansiyonu artıracak adımlar atmasaydı. Bu sebeple Gürcistan’da yaklaşan seçimler çok önemli. Yeni bir renkli lale-gül ihtilali kalkışması olarak gözlemliyorum ben bu yabancı ajanslar yasası üzerinden yapılan ayaklanmaları. Zira Ermenistan’ın askeri, siyasi ve iktisadi gücünün bölgedeki tansiyona yetmediğini görüyoruz. Ermenistan’ı ABD tamamen kendi güdümüne alsa bile yetmez. Yanına bir ülke daha eklemesi lazım.”

“Paşinyan Türk yanlısı ya da Türkiye sevdalısı bir adam değil. Lakin Paşinyan, Türkiye ile olan ilgilerde gerçeği görüyor. Paşinyan dünyayı okuyamadı; ABD’nin hegemonya kaybını, Fransa’daki istikrarsızlığı okuyamadı. Bunları göremeyen Paşinyan, Türkiye ile tansiyon sonrasında kazanabileceği bir şey olmadığını görebildi. Türkleri sevme durumu yok. Paşinyan en son kelamda soykırım iddiaları ile ilgili ‘Büyük felaket’ dedi. Soykırım demedi. Batı literatüründeki bir kavramı kullandı. Soykırım dememesinin nedeni bir defa tarihî gerçekler. Uzaklara gitmeye gerek yok. Tarihteki ilk Ermenistan’ın Başbakanı Hovhannes Kaçaznuni, ‘Taşnak Partisi’nin yapacağı bir şey yok. Biz büyük güçlerin oyuna getirmesiyle Türklere çullandı kve kaybettik’ halindeki raporları ortada. Arşiv ve tarih Paşinyan’ın aleyhine.

Tabii benim en başından beri savunduğum, Türkiye ve Ermenistan arasındaki arşiv değil siyaset sorunudur. Bu tansiyonun tarafları Türkiye ve Ermenistan değildir. Ermenistan’ın o kadar gücü yoktur. Taraflar Türkiye ve Batı emperyalizmidir. Batı emperyalizmi, Ermenistan’ı Türkiye’ye karşı cepheye sürmektedir. Bizim Ulusal Kurtuluş Savaşımız, büyük liderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve İttihatçı kahramanlarımız toptan soykırım hatasıyla itham edilmek istenmektedir. Paşinyan bunları en azından görüyor ve gerçekçi davranıyor. Ermenistan hem Rusya ile hem Azerbaycan ile tansiyon içinde. Gürcistan ile arası limoni. İran’dan umduğu dayanağı bulamıyor. İran’ın kendi meseleleri var. Batı’nın takviyesi, Ermenistan’ı ayakta tutmaya yetmiyor.

Ermenistan’ın bölgedeki en iri kıyım komşularından olan Türkiye ile büyük meseleleri var. Yalnızca soykırım iddiaları yok, bir de ASALA terörü var. Paşinyan bu durumda ne yapacak? Ermenistan ekonomisi çok kötü. Kitlesel göç veriliyor. Ermenistan şimdi yalnızca ABD’nin, AB’nin ve dianın yardımıyla yaşamaya çalışıyor. İşte Paşinyan bu gerçekleri görüyor olacak ki kendi halkını ikna etmeye çalışıyor, Türkiye ile ilişkileri olağanlaştırma fikrini anlatmaya çalışıyor. Zira siyasi, askeri, iktisadi ve diplomatik olarak Ermenistan’ın gücü ziyadesiyle tükendi. Ermenistan, komşularıyla bu hasımlıkları yürütecek durumda değil ve Erivan aleyhine birçok dinamik ortaya çıkıyor.”

“Ben başından beri, yani 30 yıldır bu hususlarda yazıp-çizen bir sosyal bilimler öğrencisi ve meslektaşınız olarak; akademik ve politik manada hem yoldan hem temelden NATO ve AB’ye karşıyım. Umarım Bloomberg’in dedikleri doğrudur. Türkiye’nin BRICS üyeliği umarım en kısa sürede gerçekleşir. BRICS üyeliğinin ticari boyutu büyük. BRICS, global güneyin çok önemli bir örgütü. BRICS üyelerinin coğrafik dağılımı da kritik. BRICS’in potansiyeli dikkat çekiyor bu manada: Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika üye. Son vakitlerde Mısır, Etiyopya, İran ve Suudi Arabistan katıldı. Arjantin girdi-çıktı iktidar değişikliği yüzünden. BRICS’in şu andaki mevcut üyeleri ve diyalog ortakları toplamına bakarsak çok çok önemli bir örgüt görüyoruz. Potansiyel üyeleri, gözlemcileri çok. BRICS, ŞİÖ benzeri savunma alanı öne çıkan bir örgüt değil. Ticari boyutu öne çıkan, Afrika’dan Asya’ya, Ortadoğu’dan Latin Amerika’ya üyeleri yayılan geniş bir örgüt. Bundan Ötürü ben BRICS üyeliğinin Türkiye için daha rahat olduğunu ve iç kamuoyuna anlatması daha kolay bir üyelik olduğunu düşünüyorum. Akademisyen olarak da bu üyeliği destekliyorum.”