Petrol kaynaklı yangınlar, ses dalgalarıyla söndürülebilecek

Selçuk Üniversitesi Doğanhisar Meslek Yüksekokulu’nda müdür olarak görev yapan Doç. Dr. Yavuz Selim Taşpınar, üzerinde çalıştığı ve geliştirdiği proje ile petrol kaynaklı yangınları söndürmek için ses dalgalarından yararlanan bir sistem geliştirdi.

Benzin, gaz yağı, tiner ve likit petrol gazı (LPG) kaynaklı yangınlarda kullanılabilecek olan titreşimli ses frekansları, alevleri teker teker ayırarak yangının söndürülmesinde büyük tesire sahip olduğu bildirildi.

Açık ve kapalı alan fark etmeksizin uçak, uzay mekikleri ve süratli tren benzeri alanlarda çıkan yangınlara süratlice müdahale edilip söndürülmesine yarayan proje, Türkiye’de ses dalgalarıyla yangına müdahale konusunda gerçekleştirilen ilk proje olarak biliniyor.

Taşpınar, geliştirdiği 3 basamaklı yazılım sayesinde tespit edilen yangını, ses dalgalı yangın söndürme sisteminde farklı ses frekansı, aralık, yakıt ve alev büyüklüklerini kullanarak toplam 17 bin 442 deney ile geliştirdiğini açıkladı.

Çalışmada, 2-70 hz ses frekansı ve 10-190 santimetre uzaklık aralığında, 4 farklı yakıt ve 5 farklı alev büyüklüğünde deneyler yapılarak tesirli alev söndürme aralıkları belli olduğini açıklayan Taşpınar, ‘yangın sonrası soğumanın olağana göre 2 kat daha süratli olduğunun’ gözlemlendiğini bildirdi.

2015 yılında ABD Virginia’da iki mühendislik öğrencisi ses dalgalarını kullanarak bir yangın söndürücü oluşturmuştu

Seth Robertson ve Viet Tran isimli 2 üniversite öğrencisi tarafından küçük mutfak yangınlarını süratli ve tesirli bir şekilde söndürmek için yaratılan ‘akustik yangın söndürücü’ olarak tasarladıkları proje bir çok kişinin ilgisini çekmiş.

İkili, ses dalgalarının ayrıyeten basınç dalgaları olduğundan bahsetmiş, ‘cihaz sayesinde oksijenin bir kısmını yerinden edip doğru frekanstaki ses dalgalarını yangının içindeki oksijeni alevlerden uzaklaştırmak için kullandıklarını’ açıkladılar. Bu basınç dalgaları sayesinde yangının yeniden alevlenmesi söndürülüyor.

2 öğrenci, yaklaşık 10 yıl sonra bugün büyük orman yangınlarıyla mücadele etmek amacıyla yaptıkları icatları lisanslayan bir firmaya danışmanlık sağlıyor.