Sıhhat Bakanlığı’ndan ‘yerli sıtma’ açıklaması

Sağluk Bakanlığı, ‘Dünya Sıtma Günü’ nedeniyle yaptığı açıklamada, “Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen başarılı çalışmalar sonucunda yerli sıtma bulaşı sona ermiş olup, yerli sıtma olayı görülmemektedir” denildi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Dünya Sıhhat Teşkilatı’nın (DST) karar alma organı olan Dünya Sıhhat Asamblesi’nin 14-23 Mayıs 2007’de gerçekleştirilen toplantısında, sıtma hastalığının önlenmesi ve denetimine yönelik gösterilen uğraşlara dikkati çekmek, hastalığa bağlı can kaybını azaltmak için çalışmaların sürdürülmesini sağlamak maksadıyla 25 Nisan tarihinin ‘Dünya Sıtma Günü’ olarak kabul edildiği belirtildi.

Açıklamada, “Sıtma, hastalığa sebep olan Plasmodium cinsi parazitleri taşıyan dişi Anofel tipi sivrisineklerin kan emmesi esnasında insanlara bulaşan, hayatı tehdit eden bir hastalıktır. İnsanlarda hastalığa sebep olan 5 farklı Plasmodium çeşidi bulunmakla birlikte Plasmodium falciparum ve Plasmodium vivax cinsleri en büyük riski oluşturanlardır. Sıtma; yüksek ateş, baş ağrısı, üşüme ve titreme ile karakterize bir hastalıktır. Birinci belirtiler ekseriyetle parazit taşıyan sivrisineğin sokmasından 10-15 gün sonra ortaya çıkar. Sıtma önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Hastalık teşhisinin erken koyularak tedaviye gecikmeden başlanması hayat kurtarıcıdır. Bilhassa Plasmodium falciparum tipi sıtmada tedaviye 24 saat içinde başlanmazsa hastalık şiddetlenerek can kaybına yol açabilir” denildi.

Sıtma hastalığının, Sahraaltı Afrika’da yaygın olduğu ve DST’nin raporuna nazaran Güney Asya, Güneydoğu Asya, Doğu Akdeniz, Batı Pasifik bölgelerinde ve Amerika kıtasında da görüldüğüne dikkat çekilerek, şöyle denildi:

“Dünya Sıhhat Teşkilatı, 2024 yılı raporunda, dünyada 83 ülkede 263 milyon sıtma olayı olduğunun ve bunlardan 597 bin hadisenin hastalık nedeniyle hayatını kaybettiğinin iddia edildiğini belirtmiştir. Bu olayların yüzde 94’ü, can kayıplarının ise yüzde 95’i Afrika kıtasında yer alan ülkelerde görülmüştür. Bilhassa gebe bayanların, bebeklerin, 5 yaş altındaki çocukların, mültecilerin, göçmenlerin ve ülke içinde yerinden edilmiş bireylerin risk altında olduğu belirtiliyor. Afrika kıtasında 2023 yılında görülen sıtma ölümlerinin yüzde 76’sı 5 yaş altındaki çocuklarda görülmüştür. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen başarılı çalışmalar sonucunda yerli sıtma bulaşı sona ermiş olup yerli sıtma olayı görülmemektedir.

Lakin sıtmanın yaygın görüldüğü ülkelerden gelenlerde yahut bu ülkelere seyahat edenlerde sıtma hastalığı tespit edilebilmektedir. Sıtma hastalarının tedavisinde kullanılan ilaçlar, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından temin edilerek hastalara fiyatsız olarak verilmektedir. Bakanlık, sıtmanın yaygın olarak görüldüğü bölgelere seyahat edenlerin gözetici ilaç kullanmasını ve sivrisineklerle teması azaltacak tedbirleri kullanmalarını önermektedir. Türkiye’de hami sıtma ilaçları T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Hudut ve Kıyılar Sıhhat Genel Müdürlüğüne bağlı Seyahat Sıhhati Merkezlerinden fiyatsız olarak temin edilebilmektedir.”