138 ülkenin değerlendirildiği IQAir raporuna göre, dünyanın en kirli havasına sahip ülkeleri Çad, Kongo, Bangladeş, Pakistan ve Hindistan oldu. Türkiye, hava kirliliği sıralamasında 67. sırada yer alırken, en kirli kent Düzce, en temiz kent ise Kırşehir olarak belli oldu.
İsviçre merkezli hava kalitesi izleme data tabanı IQAir, 138 ülkede 40 bin hava kalitesi istasyonundan gelen verileri tahlil ederek, dünyanın en kirli havasına sahip ülkelerini açıkladı.
Rapora göre, Çad, Kongo, Bangladeş, Pakistan ve Hindistan en yüksek hava kirliliği düzeylerine sahip ülkeler arasında yer aldı. Hindistan, dünyanın en kirli 9 kentinden 6’sına ev sahipliği yaparken, listenin zirvesinde sanayi kasabası Byrnihat yer aldı.
Türkiye 67. sırada: En kirli kent Düzce, en temiz kent Kırşehir
Raporda, Türkiye’nin hava kirliliği sıralamasında 67. olduğu belirtildi. 2024 verilerine göre Türkiye’nin en temiz ili Kırşehir olurken, en kirli ili ise Düzce olarak kaydedildi.
Kırşehir, 8 bin 954 il ortasından 4 bin 409. sırada yer alarak ortalama bir hava kalitesine sahip oldu. Düzce ise 660. sırada yer alarak Türkiye’nin en kirli havasına sahip ili olarak öne çıktı.
Ayrıca, Eskişehir Hekimdağ, Aydın, Gaziantep Şehitkamil ve Bilecik Bozüyük de dünyada en kirli ilk 1000 il arasında yer aldı.
Türkiye’de hava kirliliğinin en ağır olduğu bölgeler
IQAir’in günlük hava kirliliği raporuna göre, Türkiye’de dün hava kalitesinin en iyi olduğu vilayetler Antalya, Karabük ve Kahramanmaraş oldu.
Buna rağmen, hava kirliliğinin en yüksek olduğu kentler ise Tekirdağ Çorlu, İzmit, Manisa, Bursa ve Mersin olarak sıralandı. İstanbul, hava kirliliğinde 7. sırada yer aldı.
Dünyada yalnızca yüzde 17’si hava kalitesi standartlarına uygun
Raporda, dünya nüfusunun yüzde 99’unun kirli hava soluduğu vurgulanırken, şehirlerin sadece %17’sinin hava kirliliği yönetmeliklerine uyduğu belirtildi.
Özellikle kömür, petrol ve gazın ağır olarak yakıldığı bölgelerin hava kirliliğinde başı çektiği kaydedildi. Lakin Pekin, Seul ve Polonya’nın Rybnik kenti benzeri yerlerde temiz güce yapılan yatırımlar sayesinde hava kalitesinin iyileştirildiği örnek olarak gösterildi.
Hava kirliliği sağlığı tehdit ediyor
Hava kirliliğinin sağlık üzerindeki tesirleri de raporda ayrıntılandırıldı. Malezya merkezli Sunway Planetary Sağlık Merkezi’nin baş bilim insanı ve hava kirliliği uzmanı Fatimah Ahamad, kirli havaya uzun süre maruz kalmanın solunum yolu hastalıkları, Alzheimer ve kansere neden olabileceğini belirtti.
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, hava kirliliği her yıl yaklaşık 7 milyon insanın vefatına neden oluyor.
Uzmanlar, hava kirliliğini azaltmak için daha fazla adım atılması gerektiğini vurgularken, fosil yakıt kullanımının azaltılması ve temiz güce yatırım yapılmasının kritik olduğunun altını çizdi.